Tăng cường an ninh

Ngày 10.2, hàng nghìn người dân Thái Lan đặt hoa và thắp nến tại trung tâm mua sắm Terminal 21, thành phố Nakhon Ratchasima, đông bắc Thái Lan tưởng nhớ 29 nạn nhân thiệt mạng trong vụ xả súng đẫm máu 1 ngày trước đó.

Trước đó, tối 9.2, các nhà sư đã tổ chức buổi cầu nguyện, tụng kinh với sự tham dự của hàng nghìn người. Nhiều người không cầm được nước mắt tiếc thương những nạn nhân xấu số đã chết dưới họng súng của thượng sĩ Jakrapanth Thomma, 32 tuổi, kẻ đã bị các nhà chức trách hạ gục sau đó. “Chuyện này xảy ra ngay tại quê nhà của chúng tôi, như đâm vào trái tim chúng tôi vậy. Thật là bi kịch” – Reuters dẫn lời một người dân cho biết.

Sau vụ xả súng điên cuồng của Jakrapanth, Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha đã chỉ thị xem xét lại các biện pháp an ninh tại các kho vũ khí của quân đội. “Tất cả những gì tôi có thể nói là nếu chúng ta tuân thủ đầy đủ quy trình an ninh thì chúng ta đã có thể giảm thiểu mức độ bạo lực trong vụ việc này” – tờ Bangkok Post dẫn lời Thủ tướng Prayut nói. “Ngay cả khi chúng ta khẳng định rằng chúng ta đã hoàn toàn tuân thủ quy trình an ninh phù hợp, thì câu hỏi đặt ra là chúng ta có thể làm gì hơn nữa để tăng cường hiệu quả của các biện pháp an ninh” – ông Prayuth bổ sung và lấy ví dụ rằng vũ khí mà tay súng đã sử dụng sau khi bắn và giết sĩ quan chỉ huy là nguyên nhân gây lo ngại.

Jakrapanth là nhân viên quân khí thuộc Tiểu đoàn Quân khí 22 đóng quân tại căn cứ Suratham Phithak ở Nakhon Ratchasima. Thượng sĩ này đã cãi vã với chỉ huy là đại tá Anantharot Krasnae rồi rút súng bắn chết ông, sau đó lấy súng của đại tá ra ngoài bắn các đồng đội. Tiếp theo, y lấy thêm súng trong kho, đánh cắp xe thiết giáp rời khỏi căn cứ, nổ súng và người đi đường rồi lái xe đến trung tâm thương mại Terminal 21.

Chỉ huy quân đội, tướng Apirat Kongsompong cho biết một sai lầm quan trọng có thể dẫn đến vũ khí bị đánh cắp là Jakrapanth biết rất rõ các nhân viên và những người này không ngờ Jakrapanth lại có hành vi không lường trước như vậy. Tướng Apirat cho hay, một lệnh khẩn cấp đã được gửi tới tất cả các đơn vị quân đội để áp dụng các biện pháp an ninh chặt chẽ hơn. Cùng với một loạt các biện pháp mới, đạn và súng máy cũng sẽ không còn được lưu trữ tại bất kỳ chốt bảo vệ nào – tướng Apirat nói.

Bài học

Ông Panitan Wattanayagorn – Trưởng ban Cố vấn của thủ tướng về các vấn đề an ninh – cho biết, Thái Lan cần rút ra những bài học từ vụ xả súng này và tham khảo kinh nghiệm của các quốc gia khác từng chịu những thảm kịch tương tự. Trong số các bài học cần rút ra là những tiêu chuẩn an ninh công cộng, đặc biệt là trong các cộng đồng, trung tâm mua sắm và kiểm soát vũ khí.

Thái Lan có tỉ lệ sở hữu súng cao nhất ở Đông Nam Á và tỉ lệ tử vong liên quan đến súng cao thứ hai, chỉ đứng sau Philippines – theo tờ ASEAN Today. Năm 2016, Thái Lan đứng thứ 11 trên thế giới về tổng số người thiệt mạng liên quan đến súng, vượt cả những nơi thường được coi là nguy hiểm hơn, như Nam Phi, Iraq và Pakistan. Trong năm 2016, bạo lực súng đạn đã khiến 1.729 người chết ở Thái Lan. Để so sánh, chỉ có 74 trường hợp tử vong liên quan đến súng ở Malaysia. Ở Indonesia, nơi dân số lớn gấp 4 lần Thái Lan, có 1.200 vụ giết người, trong đó nhiều vụ không liên quan đến súng.

Những cái chết do súng thường là hậu quả của mâu thuẫn cá nhân, trái ngược với bạo lực ngẫu nhiên hoặc hoạt động băng đảng. Văn hóa súng ăn sâu ở Thái Lan, cùng với một thị trường ngầm rộng lớn dẫn đến khó khăn trong việc ngăn chặn bạo lực. Có hơn 10 triệu súng ở Thái Lan, nhưng chỉ có 6 triệu được đăng ký.

Để đối phó với bạo lực súng đạn, chính phủ Thái Lan đã thực hiện chiến lược pháp lý không khoan nhượng – ít nhất là đối với những người bị bắt. Hơn 30.000 người đang ngồi tù vì các tội liên quan đến súng, bao gồm cả sở hữu súng.